Verpakkingen nog verre van circulair

De Koeijer pleit voor de introductie van een Sustainability Guardian die gedurende het hele ontwikkelingsproces zicht houdt op de duurzaamheid van de product-verpakkingscombinatie. Het is van groot belang dat die duurzaamheidshoeder deel is van het ontwikkelteam. Vaak heeft een bedrijf wel een duurzaamheidsafdeling maar staat die op te grote afstand van de teams en stelt die zich op als een soort ‘milieupolitie’. Dan worden ze door ontwikkelaars al snel gezien als een frustrerende factor. De Sustainability Guardian speelt juist een proactieve rol. Hij of zij is op het gebied van duurzaamheid de schakel tussen ontwikkelaars en management, en heeft de taak om, in geval van mogelijke trade-offs, te pleiten voor zo veel mogelijk duurzamaheid. De Koeijer: ‘De Sustainability Guardian bewaakt dat de duurzaamheidsvisie in de praktijk wordt vertaald, maar moet andersom ook tegen het management kunnen zeggen wat ontwerpteams in hun praktijk tegenkomen en dat een onderwerp eigenlijk in de strategische visie van de onderneming moet worden opgenomen. Het gaat om de wisselwerking tussen strategie en operationeel niveau.’

Dat wil niet zeggen dat het bedrijf een vacature moet uitschrijven, zegt de Koeijer. ‘Je kunt de rol ook leggen bij iemand die al in een ontwerpteam zit, of afspreken dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de teamleden is. Waar het vooral om draait, is dat de Sustainability Guardian echt op het proces mag sturen en de positie stevig wordt ingebed. Zeggenschap is belangrijk.’

De Koeijer wilde vooral onderzoeken waar gevoeligheden en kritieke punten zitten in het ontwerpproces van product-verpakkingscombinaties, en welke factoren duurzaamheid juist afremmen. De praktische suggestie van een Sustainability Guardian vindt hij een mooie bijkomstigheid. ‘Ik vind het mooi dat we begonnen zijn met de theorie en nu een praktische oplossing aan bedrijven kunnen aanbieden: “Zó werkt het als je een Sustainability Guardian mee laat doen in jouw proces”. Nu vallen bedrijven vaak terug op modellen en tools, structuren en meetmethoden om dat proces aan te passen. Ons onderzoek maakt duidelijk dat het veel meer oplevert als je de hele dynamiek van zo’n proces blootlegt, wat duidelijk maakt waar het ontwerpteam zich op kan richten.’