Innovatie
-
Informatie delen is de oplossing
1.
Warning: Undefined array key -1 in /var/hpwsites/u_twindigital_html/website/html/webroot/digitaalvismagazine.nl/wp-content/plugins/diziner-core/lib/TwinDigital/Diziner/Core/Post.php on line 965
-
Informatie delen is de oplossing
1.
Warning: Undefined array key 0 in /var/hpwsites/u_twindigital_html/website/html/webroot/digitaalvismagazine.nl/wp-content/plugins/diziner-core/lib/TwinDigital/Diziner/Core/Post.php on line 928
We moeten naar circulaire verpakkingen toe. Maar hoe realiseer je zo’n complexe transitie? Kennis en informatie delen binnen de keten is essentieel. Aan de slag gaan met concrete cases is voor het Fieldlab Circulaire Verpakkingen de weg voorwaarts.
Leendert van der Ent
Of circulariteit leeft? Maar liefst 140 aanwezigen uit 100 bedrijven waren op het appèl bij de aftrap van het Fieldlab Circulaire Verpakkingen op 8 mei. Gastheer was de provincie Zuid-Holland. ‘Bedrijven zien in dat het anders moet. Bedrijven die verpakkingen op de markt brengen zijn potentiële klanten voor het Fieldlab, die hier hun gebruiksvraagstukken rond verpakkingen kunnen neerleggen’, legt Hamer het concept uit. Hij is vicepresident AgroFood External Affairs bij Unilever en projectleider voor het Fieldlab binnen het Sustainable Food Initiative.
Tijdens de bijeenkomst presenteerde het Fieldlab twee use-cases. Heineken wil zijn PET fusten voor thuistaps recyclen en Unilever Food Solutions wil dat doen met zijn sausemmers in het grootverbruik. Voor het Field lab een uitdaging om te onderzoeken hoe hiervoor een effectief retoursysteem kan worden opgezet.
Inmiddels zijn daar verschillende cases van Ahold Delhaize, Farm Frites en Van den Bos Flowerbulbs bijgekomen.
Makelen en schakelen
Het Fieldlab heeft inhoudelijk geïnventariseerd welke bedrijven aanwezig waren en wat hun rol in een circulaire keten kan zijn. Dat bepaalde de inrichting van het Fieldlab. Er ligt een kerntaak voor afvalverwerkers, sorteerders en plastic-converters. ‘Tien bedrijven met die profielen zijn benaderd om deel uit te maken van de zogenoemde kerngroep. Alle tien hebben ze toegestemd,’ zegt Hamer. ‘De kerngroep is de spin in het web. De groepsleden makelen en schakelen voor de use-cases en andere vraagstukken: “als dit jouw probleem is, weet die partij wellicht het antwoord.” Daarnaast zijn er zestig bedrijven die ook willen bijdragen aan het sluiten van de cirkel. De eerste plenaire workshop hebben we gehad, de tweede, voor het doorspreken van vervolgstappen, volgt in augustus.’
De use-cases lopen parallel aan het plenaire proces en kennen hun eigen workshops. ‘Per gebruiksvraagstuk kun je een groep bedrijven vormen om samen de oplossing te ontwikkelen. In de praktijk vertegenwoordigen al die groepen een flink deel van de Nederlandse verpakkingsketen. Zij kunnen hun toeleveranciers meenemen als die willen participeren en mee willen veranderen. Zo groeit de impact verder.’
Knelpunten oplossen
Het Fieldlab is inmiddels druk bezig gebruiksvraagstukken op te lossen, zegt Hamer. ‘Het Fieldlab heeft tot doel honderd procent van het plastic uit afval terug te winnen en geschikt te maken voor hergebruik. Daarmee brengen we belangrijkegendapunten van het Plastic Pact voor 2025 in de praktijk.’ Dat betekent dat alle producten en verpakkingen van volledig recyclebaar plastic moeten worden gemaakt, minimaal zeventig procent van het afvalplastic in gelijkwaardige kwaliteit gerecycled moet worden en nieuw plastic voor 35% uit recyclaat bestaat.
De groepen bedrijven analyseren de knelpunten die daarbij opdoemen. Ieder bedrijf ervaart vanuit de eigen rol andere knelpunten, waarbij het knelpunt van de één soms eenvoudig door de ander is te verhelpen. Het is vooral zaak om de juiste keuzes te maken voor de inzamelings- en sorteringsfasen, zodat de stroom recyclaat zo zuiver mogelijk blijft. Pakt die keuze verkeerd uit, dan wordt chemische recycling (thermolyse) al snel de hoogst haalbare optie. Zo’n 30% gaat dan door verbranding verloren. Zo laat afvalverwerker Volia zien welke verpakkingen in de praktijk recyclingproblemen geven en waar verliezen in het recyclingpercentage optreden, zoals bij de reiniging en het malen. Als de fractie te klein wordt, kan het bedrijf er verder niets meer mee. Hamer:
‘Wanneer de overige ketenpartijen dit weten, kunnen ze daar rekening mee houden. Bijvoorbeeld door niet te fijn te malen, door een materiaalstroom te creëren die nooit met chemicaliën in aanraking is geweest of door de scheiding te baseren op detectie van de oorspronkelijke inhoud van de verpakking.’
Als de knelpunten bekend zijn, kan de kerngroep met hulp van de zestig ondersteunende bedrijven oplossingen aandragen. ‘Soms kan dat verrassend snel’, zegt Hamer. ‘In andere gevallen gaat het om hardnekkige problemen.’ Als een knelpunt wet- en regelgeving betreft, ligt er vanuit het Fieldlab een directe lijn naar het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat, dat kan beoordelen hoe dit opgelost kan worden. Recycling en direct contact met voedingsmiddelen gaan in de huidige regelgeving moeilijk samen. Recyclingoplossingen moeten aantoonbaar voedselveilig zijn. Hamer: ‘Een concrete vraag in onze use-case is bijvoorbeeld: mogen lege emmers die voor recycling worden opgehaald in dezelfde vrachtwagen als de volle emmers?’
‘Waar het om gaat is dat we de haalbaarheid van circulariteit aantonen’
‘We brengen de doelen van het Plastic Pact in de praktijk en analyseren de knelpunten’
Lusten en lasten
Een ander punt is de verdeling van de lusten en lasten over een keten. ‘Het eerste doel van het Fieldlab is aantonen dat de keten plastic kan scheiden en dat economie en duurzaamheid daarbij hand in hand kunnen gaan. Op de lange termijn zal recycling economisch rendabel zijn, maar op de korte termijn niet. Hoe zwengel je een proces in die richting binnen de keten aan? Eén van de knelpunten is de beschikbaarheid van hoogwaardig recyclaat. De stroom gerecycled plastic moet groter worden en de kwaliteit moet hoger om economische haalbaarheid te bereiken.’ De inspanning van de ene partij bij de inzameling, zoals een gemeente, bepaalt wat een andere partij er nog mee kan. Moet je dat met regels of met incentives oplossen? Dat soort praktische kwesties moet in overleg op te lossen zijn. Hamer concludeert: ‘Waar het om gaat is dat we de haalbaarheid van circulariteit aantonen. Als wij het in het Fieldlab kunnen, dan kunnen anderen het ook.’
Multilayer flexibles
Door circulariteit in de praktijk te brengen, komen ook eventuele case-overstijgende knelpunten voor transitie van een lineair naar een circulair systeem naar voren. ‘Het Fieldlab heeft een informerende rol bij vraagstukken die een keten niet intern kan oplossen.’ Hamer geeft aan dat Unilever nu al veel leert van de input vanuit de kerngroep en dat het bedrijf verder wil gaan op deze weg. ‘Als je krimpsleeves kleiner maakt en anders van kleur, worden ze beter sorteerbaar. Dat soort laaghangend fruit is makkelijk te oogsten. Daarna kun je je vizier op lastiger opgaven richten. Zo moet de recycling van drankenkartons beter. Multilayer flexibles, zoals de stazakken voor soepen waarin aluminium voor de barrière zorgt, zijn nu nog niet recyclebaar. We werken eraan om dat op te lossen.’ Dat kan door de kracht van de keten te benutten. Het Fieldlab geeft daarvoor het voorbeeld.
Pacten en doelstellingen
Op 21 februari 2019 sloten zo’n zeventig bedrijven met staatssecretaris Van Veldhoven het zogenoemde Plastic Pact. Om de milieubelasting van plastic verpakkingen te beperken, worden ambitieuze doelen gesteld voor 2025. Alle plastic verpakkingen moeten volledig recyclebaar zijn. 70% moet daadwerkelijk worden gerecycled. 35% van de plastic verpakkingen moet uit gerecycled materiaal bestaan en het totale gebruik van plastic in verpakkingen moet met 20% omlaag. De targets zijn ambitieus en volgens sommige critici onmogelijk te halen. Vooral grote bedrijven hebben zich kunnen veroorloven zich bij dit pact aan te sluiten en flink te investeren in het terugdringen van plasticvervuiling.
De branchevereniging FNLI kwam deze zomer met een eigen verduurzamingsplan, dat minder ambitieus is. De brancheorganisatie wil hiermee vooral aan de onderkant voor verbetering zorgen. Laat je verduurzaming immers alleen over aan de grote koplopers die met hun ambitieuze projecten kunnen pronken, dan haal je nooit de 100%. Voor het doeljaar 2025 wil de FNLI op drie punten verbetering realiseren: de recyclebaarheid van voedselverpakkingen, het gebruik van duurzaam materiaal en de communicatie richting consumenten. Onder de concrete doelen zijn onder meer het verminderen van trays gemaakt van virgin plastic en de uitbanning van polystyreen, niet-afwasbare lijm en samengestelde verpakkingen die niet gescheiden kunnen worden weggegooid.
Rob Hamer, vicepresident AgroFood External Affairs bij Unilever en projectleider voor het Fieldlab Circulaire Verpakkingen.
-
Informatie delen is de oplossing
Vorige artikel
Warning: Undefined array key -1 in /var/hpwsites/u_twindigital_html/website/html/webroot/digitaalvismagazine.nl/wp-content/plugins/diziner-core/lib/TwinDigital/Diziner/Core/Post.php on line 965
-
Informatie delen is de oplossing
Volgende artikel
Warning: Undefined array key 0 in /var/hpwsites/u_twindigital_html/website/html/webroot/digitaalvismagazine.nl/wp-content/plugins/diziner-core/lib/TwinDigital/Diziner/Core/Post.php on line 928