2025: een einde aan het plasticprobleem

Concreet zegt de FNLI onder meer dat tegen 2025 geen polystyreen meer gebruikt wordt in voedselverpakkingen, dat alle zwarte voedselverpakkingen uitsorteerbaar moeten zijn en dat PET trays gemiddeld voor 50% uit gerecycled materiaal zullen bestaan. ‘Het recyclen van PET trays is een complexe kwestie en datzelfde geldt voor de inzet van gerecycled materiaal, PET in dit geval, in voedselverpakkingen,’ legt Brunt uit. ‘Voor de recycling van PET-trays vestigen wij onze hoop op bedrijven als 4PET die nieuwe technologie inzet om de recycling van deze specifieke formats te verbeteren. De inzet van rPET in bijvoorbeeld trays is een andere uitdaging omdat er hoge eisen worden gesteld aan voedselveiligheid.’ Dat wil zeggen, om voedselveiligheidsredenen kan op dit moment alleen PET vanuit het statiegeldsysteem worden ingezet voor gebruik in zulke trays. ‘Op dit moment is het aandeel rPET in trays zo’n 20%; dat was een eerdere doelstelling die we inmiddels hebben behaald. Nu willen we naar 50%.’

Ook wil de FNLI dat de leden per 2025 volledig stoppen met het op de markt brengen van samengestelde verpakkingen die uit verschillende materialen bestaan. Dit zijn bijvoorbeeld papieren broodzakken met een plastic venster. Minder concreet zijn de doelen rondom de complexere kwesties, zoals laminaatverpakkingen. ‘Er is inmiddels een Community of Practice gestart waarin verschillende grote bedrijven die laminaatverpakkingen op de markt brengen bij elkaar komen om naar oplossingen te zoeken. Denk aan verpakkingen voor koffie en chips. Belangrijk is hierbij dat er een manier wordt gezocht om verpakkingen recyclebaar te krijgen zonder dat er functionaliteit verloren gaat.’

Ook voor materiaalreductie geeft de FNLI nog geen concrete cijfers. Er is een breed onderzoek opgesteld waaruit volgend jaar concretere targets moeten volgen voor specifieke productcategorieën. ‘Ook kijken we naar de gevolgen die maatschappelijke veranderingen op verpakkingen hebben,’ vult Brunt aan. ‘Denk aan eten buitenshuis of kleinere porties. Het is voor het eerst dat daar grootschalig onderzoek naar gedaan wordt. De resultaten zullen in 2020 worden gepubliceerd.’

De pijler ‘communicatie’ kent maar één concreet actiepunt: het plaatsen van wegwerplogo’s op alle huismerkartikelen en een groot deel van de merkartikelen. De vraag is of dat wel genoeg is. Veel verpakkingen worden nog altijd verkeerd weggegooid, ook wanneer er wegwerpadvies op de verpakking staat. ‘De consument uitleggen hoe ze met hun afval moeten omgaan is lastig en weerbarstig, al is het maar omdat er op dit moment geen geharmoniseerd inzamelingsbeleid is vanuit de gemeenten. Dat zorgt voor veel verwarring bij de consument maar ook voor levensmiddelenbedrijven. Er zijn eigenlijk drie routes ten aanzien van afdanking van voedselverpakkingen en de rol van consumenten daarin. De eerste is door consumenten hiervoor verantwoordelijk te maken (sterke sturing op bronscheiding) en dat de overheid en industrie dat moeten faciliteren en communiceren. De twee route is consumenten zoveel als mogelijk ontzorgen door de scheiding van verpakkingsmateriaal mechanisch te organiseren (nascheiding). Dit heeft vooral in de Randstad de voorkeur vanwege een gebrek aan ruimte. Het ideaal is misschien denkwijze drie, waarbij industrie, overheid, gemeenten en consument allemaal een deel van de verantwoordelijkheid dragen, en industrie en overheid nauw samenwerken om de recyclingketen zo goed mogelijk op de praktijk af te stemmen.’